Chuột sóc lùn có khả năng xác định vị trí nhờ sóng siêu âm
Thế giới xung quanh chúng ta vốn có rất nhiều điều thú vị để khám phá. Có những loài sinh vật có khả năng rất đặc biệt. Thậm chí hơn cả con người. Trong đó phải kể đến loài chuột sóc lùn. Đây là loài chuột có thị lực kém, nhưng bù lại chúng có thể xác định vị trí bằng sóng siêu âm. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, bộ gene của chúng có nhiều điểm tương đồng với loài cá voi và dơi. Cùng chúng tôi khám phá, tìm hiểu về loài chuột sóc lùn này có gì thú vị nhé!
Mục lục
Đặc điểm chuột sóc lùn
Chuột sóc lùn Trung Quốc là một trong số ít những loài động vật; có thể sử dụng sóng siêu âm để điều hướng môi trường xung quanh. Dưới bóng tối bao trùm trong các khu rừng miền núi ở Đông Á, những con chuột sóc lùn Trung Quốc; còn được gọi là chuột mù (Typhlomys cinereus), hoạt động rất tích cực cả dưới mặt đất đến cành cây cao để kiếm quả mọng, hạt và côn trùng. Loài gặm nhấm nhỏ bé cỡ chuột nhắt này thu hút sự chú ý của các nhà khoa học vì chúng gần như không có thị lực.
Chuột mù nhỏ bằng chuột nhắt. Trên mặt lưng màu nâu thẫm gần như đồng màu. Chúng có màu xám ở mặt bụng từ cằm đến hậu môn và mặt trong tay chân từ cổ đến tay, và đầu gối. Lông màu nâu hơi đen phủ mu bàn tay, bàn chân. Tai nhỏ gần như không có lông. Đuôi chúng dài hơn thân, lông ở gốc đuôi thua, màu nâu, chóp đuôi có túm lông thường màu trắng. Loài này phân bố ở Trung Quốc, ở Việt Nam chỉ có ở Lào Cai.
Chuột mù xác định vị trí bằng âm thanh
Vậy bằng cách nào mà chuột mù có thể điều hướng môi trường xung quanh? Một nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Science hôm 18/6 tiết lộ rằng chúng xác định vị trí bằng âm thanh. Bằng cách phát ra những tiếng rít tần số cao. Sau đó lắng nghe tiếng vọng từ các vật thể gần đó.
Các nghiên cứu trước đây cho rằng một họ hàng leo cây khác trong cùng một chi; là chuột sóc lùn Việt Nam cũng có khả năng sử dụng sóng siêu âm để điều hướng. Nhưng đây là nghiên cứu đầu tiên tập hợp nhiều bằng chứng khác nhau; và chứng minh khả năng này có ở cả 4 loài được biết đến trong chi Typhlomys.
Theo nhà sinh vật học Peng Shi từ Viện Động vật học Côn Minh, tác giả chính của nghiên cứu; đến nay có ít nhất 5 nhóm động vật có vú đã phát triển độc lập khả năng định vị bằng tiếng vang. Nhưng chỉ có hai bộ Dơi và Cá voi là được nghiên cứu kỹ lưỡng. Chuột chù và chuột Tenrec (động vật đặc hữu của Madagascar) cũng có thể làm được điều này, nhưng kém hiệu quả hơn.
Có sự tương đồng trong bộ gene của chuột sóc lùn, dơi và cá heo
Nhóm nghiên cứu đã giải mã trình tự bộ gene của chuột sóc lùn Trung Quốc; và so sánh nó với hai loài dơi và cá heo. Kết quả, họ tìm thấy sự tương đồng cao trong các gene liên quan đến thính giác. Nhóm cũng phát hiện một gene quan trọng liên quan đến thị lực không hoạt động ở cả bốn loài Typhlomys. Điều này cung cấp thêm bằng chứng cho thấy chúng gần như bị mù hoàn toàn.
Trong giai đoạn tiếp theo, Shi và các đồng nghiệp muốn tiếp tục nghiên cứu chuột sóc lùn và cả họ hàng của chúng. Typhomys hiện vẫn chưa được mô tả nhiều và trên thực tế; có thể có nhiều hơn bốn loài trong chi này. “Chúng tôi tin rằng vẫn còn nhiều loài động vật điều hướng môi trường xung quanh bằng tiếng vang đang chờ được phát hiện”, Shi nhấn mạnh.
