Đại Tây Dương – một trong 4 đại dương lớn trên Trái Đất. Chúng được bao quanh bởi châu Mỹ về phía Tây, châu Âu và châu Phi về phía Đông. Diện tích của đại dương này chiếm 1/5 diện tích Trái Đất. Trải dài từ Đông sang Tây khoảng 9.600 km mỗi năm lại dang rộng thêm 2– 3 cm. Đây là môi trường sinh sống của rất nhiều loại động vật biển. Từ các loài ở tầng trên của mặt nước hay ở sâu dưới đáy đại dương. Địa chất ở vùng biển Đại Tây Dương thỉnh thoảng vẫn có những biến động lớn. Các nhà khoa học gần đấy đã thấy dấu vết của một vụ lở bùn đất lớn trên vùng biển. Vụ lở này kéo dài suốt hai ngày, gây ra những biến động lớn.
Bên dưới dòng biển Đại Tây Dương luôn xảy ra những biến động ngầm. Những vụ lở bùn đất đôi khi vẫn diễn ra, nhưng chua bao giờ diễn ra với sự khủng khiếp như vậy. Nguyên nhân được xác định ban đầu là do các dòng chảy trầm tích. Cách dòng chảy này đã kéo theo một lượng bùn chảy theo. Vụ lở bùn đất này gây ra khá nhiều hậu quả nghiêm trọng. Chúng có thể ảnh hưởng đến những loài động vật đang sinh sống trong khu vực.
Dòng chảy trầm tích gây ra vụ lở bùn đất
Các nhà khoa học đo được một vụ lở bùn đất dưới nước kéo dài hai ngày và dịch chuyển qua hơn 1.100km dưới đáy biển Đại Tây Dương. Vụ lở đất trầm tích hay còn gọi là dòng chảy rối, xảy ra dưới nước ngoài khơi Tây Phi, làm dịch chuyển lượng cát và bùn khổng lồ. Các nhà khoa học phát hiện vụ lở đất xảy ra bởi sự kiện làm đứt hai dây cáp dữ liệu dưới biển, gây chậm đường truyền Internet giữa Nigeria và Nam Phi. Tuy nhiên, họ cũng có sẵn thiết bị để đo chuyển động của trầm tích dưới nước.
Dòng chảy trầm tích diễn ra vào tháng 1/2020, theo sau là một vụ lở đất khác vào tháng 3/2020, nhưng nhóm nghiên cứu cần thời gian để kiểm tra dữ liệu. Peter Talling, giáo sư chuyên nghiên cứu nguy cơ địa chất dưới biển ở Đại học Durham, Anh, dẫn đầu nhóm chuyên gia phát hiện lở đất. “Dòng chảy ngày càng trở nên nhanh hơn. Do làm xói mòn đáy biển trên đường đi, nó cuốn theo cát và bùn, khiến dòng chảy đặc và nhanh hơn”, Talling giải thích.
Trong bài báo đang chờ thẩm duyệt từ hội đồng chuyên gia. Talling và cộng sự cho biết dòng chảy rối là dòng chảy trầm tích. Chúng di chuyển nhanh nhất từng đo được trên Trái đất. Giới nghiên cứu biết rất ít về những dòng chảy như vậy do thiếu dữ liệu bởi chúng rất khó dự đoán. Tuy nhiên, chúng có khả năng làm gián đoạn cáp dữ liệu dưới biển ở khu vực rộng lớn.
Cáp quang dưới đáy biển truyền gần như tất cả dữ liệu toàn cầu giữa các lục địa. Giúp duy trì hoạt động của những mạng lưới quan trọng như giao dịch tài chính và Internet. Nhóm nghiên cứu chia sẻ dữ liệu mới về vụ lở đất ở biển Tây Phi. Họ sẽ cung cấp hiểu biết về dòng chảy rối gây đứt cáp. Qua đó giúp kỹ sư nắm rõ nguy cơ mà chúng gây ra.
“Mục đích chung của chúng tôi là đánh giá và giảm thiểu rủi ro đối với cáp viễn thông dưới đáy biển, bao gồm điều gì thúc đẩy dòng chảy rối ở cửa sông, tần suất xảy ra trong tương lai và tác động từ biến đổi khí hậu”, nhóm nghiên cứu cho biết.
Các nhà nghiên cứu chia sẻ họ cần thêm dữ liệu để xác định chính xác dòng chảy trầm tích khổng lồ xảy ra như thế nào. Nhưng họ cho rằng có hai yếu tố chính. Đầu tiên là trận lụt lớn trên sông Congo làm trầm tích lắng đọng ở cửa sông hồi tháng 12/2019. Yếu tố thứ hai được gọi là “thủy triều mùa xuân lớn bất thường”, xảy ra vài tuần sau đó và giải phóng trầm tích đã lắng đọng.
