Những tin tức thú vị về vũ trụ thật đáng để xem phải không nào? Nào là tin về ngôi sao chổi mang đến nồng độ cồn như “say rượu”; rồi cả dải thiên hà đang bị cuốn xoay bởi “vòng tròn kim cô”,… Thế giới bên ngoài Trái Đất thật bao la và thách thức con người. Có rất nhiều hoạt động, hiện tượng lạ xuất hiện mỗi ngày ngoài kia. Có những hiện tượng có thể được giải thích bởi thiên văn học. Nhưng cũng có không ít hiện tượng đế giờ khoa học vẫn chịu thua. Mới đây, ở trung tâm của dải Ngân Hà xuất hiện một ngôi sao cực lớn đang lấp lánh.
Mục lục
Ngôi sao cực lớn ở dải Ngân Hà
Các nhà thiên văn học phát hiện ngôi sao VVV-WIT-08 ở cách Trái Đất hơn 25.000 năm ánh sáng nhấp nháy theo chu kỳ.
Một nhóm nhà thiên văn học quốc tế quan sát ngôi sao VVV-WIT-08 giảm độ sáng khiến nó gần như biến mất trên bầu trời. Trong khi nhiều ngôi sao thay đổi độ sáng do chúng bị che khuất bởi một ngôi sao khác trong hệ nhị phân, rất hiếm gặp ngôi sao trở nên mờ hơn sau thời gian vài tháng và sau đó sáng lại lần nữa.
Các nhà nghiên cứu cho rằng VVV-WIT-08 có thể thuộc một nhóm mới là hệ sao nhị phân khổng lồ nhấp nháy, trong đó một ngôi sao lớn gấp 100 lần Mặt Trời cứ vài thập kỷ lại bị che khuất bởi bạn đồng hành giấu mặt. Bạn đồng hành đó có thể là ngôi sao hoặc hành tinh khác, bao quanh bởi đĩa mờ. Đĩa mờ này khiến cho ngôi sao khổng lồ biến mất và tái xuất hiện trên bầu trời.
Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Đứng đầu nhóm nghiên cứu là tiến sĩ Leigh Smith đến từ Viện Thiên văn học của Đại học Cambridge, cùng với các nhà khoa học ở Đại học Edinburgh, Đại học Hertfordshire, Đại học Warsaw ở Ba Lan và Đại học Andres Bello ở Chile.
Những giả thuyết khả quan
Do VVV-WIT-08 nằm ở khu vực dày đặc sao của dải Ngân Hà. Các nhà nghiên cứu cân nhắc liệu có vật thể tối nào đó tình cờ trôi dạt phía trước ngôi sao hay không. Tuy nhiên, kết quả mô phỏng cho thấy cần một lượng lớn vật thể tối trôi dạt quanh thiên hà để tình huống này xảy ra. Và điều đó là bất khả thi.
Giới nghiên cứu từng ghi nhận một hệ sao khác tương tự. Cứ 27 năm ngôi sao khổng lồ Epsilon Aurigae bị che khuất một phần bởi đĩa bụi cực lớn. Nhưng chỉ mờ đi khoảng 50%. Một ví dụ thứ hai là ngôi sao TYC 2505-672-1 tìm thấy cách đây vài năm. Nó bị che khuất theo chu kỳ 69 năm.
VVV-WIT-08 được phát hiện bởi chương trình VISTA Variables trong dự án Via Lactea Survey (VVV); sử dụng kính viễn vọng VISTA ở Chile với sự điều hành của Đài quan sát nam châu Âu. Trong khi đó, thí nghiệm thấu kính hấp dẫn quang học (OGLE) do Đại học Warsaw điều hành cũng quan sát quá trình mờ đi của ngôi sao. Những quan sát thường xuyên của OGLE đóng vai trò quan trọng giúp lập mô hình VVV-WIT-08. Nó cho thấy ngôi sao mờ đi ở cả ánh sáng khả kiến và hồng ngoại.
Tìm hiểu về dải Ngân Hà
Ngân Hà, Sông Ngân hay tên trong tiếng Anh là Milky Way, là một thiên hà chứa Hệ Mặt Trời của chúng ta. Nó xuất hiện trên bầu trời như một dải sáng mờ kéo dài từ chòm sao Tiên Hậu (Cassiopeia) ở phía bắc; đến chòm sao Nam Thập Tự (Crux) ở phía nam. Nó sáng nhất ở chòm sao Cung Thủ (Sagittarius) – trung tâm của dải Ngân Hà. Nguyên nhân dải Ngân Hà được gọi bằng cái tên Milky Way là vì thần Zeus đã bế con trai mình là Hercules. Rồi sau đó cho cậu bé bú trộm dòng sữa của nữ thần Hera dể trở nên bất tử. Bỗng nhiên nữ thần choàng tỉnh giấc làm dòng sữa bị văng tung toé lên bầu trời. Từ đó mà cái tên gọi Milky Way được hình thành.
