Cá tầm Beluga được biết đến là loài cá nước ngọt lớn nhất thế giới hiện nay. Thậm chí, chúng còn được ví là ‘hóa thạch sống’, bởi tuổi thọ của chúng lên đến hơn 100 năm tuổi. Cá tầm Beluga có thể nặng đến hơn 1 tấn rưỡi, chiều dài lên đến 7m. Quả thật là loài cá khổng lồ. Chỉ khi được tận mắt chứng kiến, bạn mới có thể biết được kích thước của nó to đến thế nào. Do nạn săn bắt quá nhiều, giờ đây rất khó để tìm thấy một con cá tầm Beluga trưởng thành.
Mục lục
Cá tầm Beluga đứng đầu danh sách các loài cá nước ngọt lớn nhất thế giới
Cá da trơn khổng lồ sông Mekong từng đứng đầu danh sách các loài cá nước ngọt lớn nhất. Nhưng ngày nay vị trí này thuộc về cá tầm Beluga. Cá tầm (Acipenseridae) được mệnh danh là những “hóa thạch sống”. Bởi chúng đã xuất hiện trên Trái Đất từ cách đây hơn 250 triệu năm. Trong số 27 loài vẫn còn tồn tại thuộc họ này, cá tầm Beluga là đại diện lớn nhất.
Vào năm 1827, một con cá tầm Beluga bị bắt ở cửa sông Volga có chiều dài lên tới 7,2 m và nặng 1.571 kg. Tương đương một con cá mập trắng lớn trưởng thành. Đó là mẫu vật lớn nhất từng được ghi nhận cho tới nay. Theo Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), chúng có thể sống hơn 100 năm trong môi trường hoang dã. Khi phát triển tới kích thước tối đa, chúng trở thành động vật săn mồi đỉnh bảng. Chủ yếu ăn các loài cá lớn như cá chép và cá hồi. Loài này đôi khi săn cả động vật thân mềm, chim thủy sinh, hải cẩu non và những loài cá tầm khác.
Tuổi thọ cao là nguyên nhân loài cá này có kích thước lớn đến như vậy
Cá tầm Beluga là một loài cá có hành vi ngược dòng sông để đẻ trứng trong họ Acipenseridae của bộ Acipenseriformes. Nó được tìm thấy chủ yếu trong lưu vực biển Caspi và biển Đen. Đôi khi cũng tìm thấy ở biển Adriatic. Việc đánh bắt thái quá để lấy trứng cá có giá trị cao. Đã dẫn đến nguy cơ đe dọa tuyệt chủng của loài này.
Tuổi thọ cao và đặc tính săn mồi tích cực là hai trong những lý do giải thích tại sao cá tầm Beluga có thể phát triển tới kích thước lớn như vậy; chuyên gia Phaedra Doukakis từ Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA) nói với Live Science. Tuy nhiên, ngày nay hầu hết cá tầm không thể vượt quá chiều dài 3,5 m. Nguyên nhân là do áp lực từ việc đánh bắt quá mức. Khiến các cá thể lớn và nhiều tuổi ngày càng trở nên hiếm trong những thập kỷ gần đây.
Cá tầm Beluga hiện đang có nguy cơ tuyệt chủng
Mặc dù được phân loại là cá nước ngọt (vì nở ra tại các bãi đẻ trứng trên sông); cá tầm Beluga khi trưởng thành lại dành nhiều thời gian sống trong môi trường nước mặn và nước lợ. Đó là lý do trước đây chúng không được công nhận là cá nước ngọt lớn nhất thế giới. Danh hiệu này từng thuộc về cá da trơn khổng lồ sông Mekong (Pangasianodon gigas); một loài cá “thuần nước ngọt” ở Đông Nam Á. Chúng có thể phát triển tới chiều dài hơn 3 m và nặng 150 – 350kg.
Cả hai loài cá khổng lồ này hiện đều bị coi là “cực kỳ nguy cấp” trong Sách Đỏ IUCN. Bên cạnh mối đe dọa từ nạn đánh bắt quá mức; việc xây dựng các con đập trên sông cũng làm gián đoạn môi trường sống và sinh sản của chúng. Cục cá và động vật hoang dã Hoa Kỳ đã cấm nhập khẩu trứng cá tầm Beluga và các sản phẩm khác từ loài cá này có nguồn gốc từ biển Caspi kể từ ngày 7 tháng 10 năm 2005
